شهربازی، فریاد شادی یا مرگ
روزگاری نه چندان دور اطمینان داشتیم صداهایی که از پارک بازی به گوش می رسد، فریاد شادی و هیجان است، ولی با تکرار حوادث تلخ سال های اخیر هر فریادی انسان را به یاد هیاهوی مرگ می اندازد.
روزگاری نه چندان دور اطمینان داشتیم صداهایی که از پارک بازی به گوش می رسد، فریاد شادی و هیجان است، ولی با تکرار حوادث تلخ سال های اخیر هر فریادی انسان را به یاد هیاهوی مرگ می اندازد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا، شهربازی ها از دریچه چشم کودکان همچون پلی است از جهان واقعیت تا مرز خیال، آنگاه که خود را رها در میان زمین و آسمان می بینند و برای بزرگترهای خسته از کار و دغدغه های اجتماعی و اقتصادی مکانی برای شادی و رهایی از جهان مادی است.
با گرم شدن هوا و آغاز فصل تابستان روند استفاده از امکانات تفریحی و سرگرم کننده شهربازی ها افزایش می یابد و حتی در گوشه و کنار شهر هرجا که زمینی سبز دیده می شود، می توان خانواده هایی را که برای بازی و تفریح دل به طبیعت زده اند را مشاهده کرد.
در این بین انتظار می رود همچون رسمی دیرین و نانوشته شهربازی ها نیز مملو از جمعیت مشتاقی باشد که با لبخندی بر لب، دست عزیزان خود را در دست گرفته و پا به این اماکن تفریحی گذاشته اند.
اما خبرهای تلخ سال های اخیر همچون واژگون شدن چرخ و فلک شهربازی ایل گلی تبریز، سقوط ترن هوایی شهربازی ارم تهران و ترکیدن سرسره بادی شهربازی کاخک در گناباد، دغدغه خانواده ها برای حضور در شهربازی ها را افزایش داده و قشر جوان و نوجوان را با چالشی بزرگ برای گذراندن اوقات فراغت شاد و مفرح در ایام تابستان مواجه کرده است.
به عقیده کارشناسان عمده مشکلات و حوادث این عرصه ناشی از عمر بالای دستگاه ها، رعایت نکردن دستورات و مولفه های تاکید شده توسط سازمان استاندارد، بی توجهی متصدیان دستگاه ها به رعایت نکات ایمنی و انجام برخی کارهای خطرآفرین به ویژه توسط جوانان و نوجوانان است.
یکی از والدین حاضر در شهربازی ایل گلی تبریز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: قدمت و فرسودگی دستگاه های شهربازی های این شهر را به راحتی می توان از شکل ظاهری آنها تشخیص داد که این موضوع بر نگرانی خانواده ها می افزاید.
احسان ذاکری علت حضورش در شهربازی را پر کردن اوقات فراغت فرزندان 14 و 17 ساله خود بدون استفاده از دستگاه ها عنوان و اضافه کرد: انسان به غلط همیشه تصور می کند که خطر و مرگ برای دیگران است و خود و خانواده اش در امان هستند ولی احتیاط شرط اصلی عقل است.
وی گفت: قصد ندارد به دلیل سهل انگاری برخی افراد و یا فرسودگی دستگاه هایی که از دهه های گذشته بدون نوسازی به کار خود ادامه می دهند، فرزندان خود را در معرض خطر قرار دهد.
ذاکری تاکید کرد: به طور قطع این روند را تا روزی که از استاندارد بودن تمام دستگاه ها و شرایط استفاده از آنها اطمینان حاصل کند، ادامه خواهد داد.
وی ادامه داد: تا آن روز دیدن شادی دیگران و استفاده از فضای سبز شهربازی ها می تواند تا حدودی پاسخگوی نیاز خانواده ها باشد.
یکی از مادران حاضر در این شهربازی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، گفت: به دلیل ترس از بروز حوادث ناگوار، فقط اجازه می دهد فرزندش از وسایلی که اعتقاد دارد خطری ندارند استفاده کند.
ژاله فرد با بیان اینکه والدین با هزار امید و آرزو فرزندان خود را بزرگ می کنند، ادامه داد: هرچند که کودکان و نوجوانان نیاز به تفریح و هیجان دارند، ولی امنیت فرزندان نخستین اولویت والدین و خانواده هاست.
وی با بیان اینکه متاسفانه زیرساخت های لازم برای پرکردن اوقات فراغت شاد و مفرح برای کودکان و جوانان فراهم نیست، افزود: حضور اغلب خانواده ها در شهربازی ها به دلیل اصرار فرزندان است و خانواده ها بر خلاف میل باطنی پا به این اماکن می گذارند.
فرد اضافه کرد: خانواده ها ترجیح می دهند با تهیه امکاناتی همچون بازی های رایانه های فرزندان خود را در خانه نگه داشته و مانع از حضور آنها در شهربازی ها شوند.
یکی از جوانان نیز که به تازگی از دستگاه های شهربازی پیاده شده است، در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: هیجان بالای استفاده از دستگاه های شهربازی بر ترس بروز حادثه غلبه می کند و این مهمترین عامل رغبت جوانان برای حضور در شهربازی هاست.
جواد علیپور اضافه کرد: قرار گرفتن در جمع همسالان و دوستان تاثیر زیادی در افزایش حس شجاعت و نیاز به تجربه هیجان ایفا می کند و به همین دلیل با دوستان خود در اوقات فراغت به شهربازی ها می آید.
وی یادآوری کرد: با این وجود همیشه از طرف والدین خود تحت فشار است که کمتر از وسایل خطرناک پارک بازی ها استفاده کند چراکه به عقیده آنها اتفاق یک بار رخ می دهد و به دستگاه های شهربازی های تبریز اطمینانی نیست.
یکی از بانوان جوان نیز که با خانواده خود در شهربازی حضور یافته و فقط نظاره گر بازی دیگران است، به خبرنگار ایرنا گفت: به اعتقاد من با دستگاه های قدیمی و فرسوده شهربازی ها و خبرهای ناگواری که هر روز از گوشه و کنار کشور به گوش می رسد، استفاده از این دستگاه ها غیر اصولی است.
فاطمه رضایی اضافه کرد: بهتر است به جای دستگاه های قدیمی و پرهزینه ای که هر لحظه می توانند خطر آفرین باشد اقدامی اساسی برای توسعه فضای سبز و ورزش های همگانی صورت گیرد.
وی یادآوری می کند: هرچند وجود این دستگاه ها برای کلانشهری همچون تبریز که بخش اعظمی از جمعیت آن را جوانان تشکیل می دهند ضروری است، ولی در مرحله نخست باید امنیت و استاندارد این دستگاه ها تامین شود.
این جوان با اشاره به کمبود اماکن تفریحی در شهر، تاکید کرد: متاسفانه با وجود اینکه امنیت و استاندارد پارک بازی ها ارتباط تنگاتنگ با جان شهروندان دارند ولی به نظر می رسد این موضوع مورد بی مهری مسوولان شهربازی ها قرار می گیرد.
یکی از بازرسان شرکت های مورد تایید سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی که ناظر بر رعایت اصول استاندارد شهربازی های تبریز است نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: متاسفانه 70 درصد دستگاه های فعال در شهربازی های این شهر قدیمی و بر اساس تجربه شخص سازنده و بدون انجام هیچگونه محاسبه ای ساخته شده است.
داود قهرمانی با بیان اینکه بر اساس بخشنامه ها، دستگاه های ساخته شده تا پیش از سال 87 قدیمی و پس از این تاریخ جدید ارزیابی می شود، عمده مشکلات شهربازی های تبریز برای کسب مجوزهای استاندارد را مربوط به دستگاه های قدیمی عنوان کرد.
وی اضافه کرد: بیشتر این دستگاه ها برای استاندارد سازی روند مهندسی معکوس را سپری می کنند تا در این فرایند مشکلات و نواقص آنها شناسایی و رفع شود.
قهرمانی با اشاره به عملکرد شرکت های بازرسی مورد تایید سازمان استاندارد، افزود: این اقدامات فقط 40 درصد راه استانداردسازی را شامل می شود و استاندارد بخش هایی همچون برق و جوش سازه های فلزی توسط شرکت های تخصصی که صلاحیت آنها را سازمان ها مرتبط تایید کرده اند، صورت می گیرد.
وی نبود آگاهی بهره برداران شهربازی ها از روند بازرسی ها را از مشکلات اصلی بازرسان دانست و گفت: بهره برداران به هر روشی می خواهند تاییدیه های استاندارد را دریافت کنند و برای دستیابی به این هدف در مقابل جمع آوری و یا کاهش ظرفیت دستگاه های شهربازی به شدت مقاومت می کنند.
وی با اشاره به اینکه فصل کاری شهربازی های آذربایجان شرقی با توجه به سرمای زودرس منطقه از اواسط آبان خاتمه می یابد، افزود: با وجود فرصتی که از این تاریخ تا شروع فصل بهار و بازگشایی دوباره شهربازی ها وجود دارد بهره برداران اقدامی جهت استانداردسازی دستگاه های خود نمی کنند و اغلب این فرایندها به ماه های پایانی سال موکول می شود.
وی این شرایط را عامل مهمی در افزایش فشردگی روند بازرسی ها دانست و تاکید کرد: این تراکم کاری و اصرار بهره برداران برای دریافت هرچه سریعتر تاییدیه ها بر کیفیت کار تاثیر منفی می گذارد.
این بازرس شهربازی ها اضافه کرد: برای حل این مشکل باید فرایندهای قانونی برای توزیع مناسب بازرسی ها در یک بازه زمانی طولانی تر در دستور کار قرار گیرد و بهره برداران در این زمینه به طور کامل توجیه شوند تا همکاری بیشتری با بازرسان داشته باشند.
قهرمانی یادآوری کرد: اگر بهره برداران از همان ابتدای تعطیلی پارک بازی ها برای آغاز روند بازرسی ها همکاری کنند به طور قطع کیفیت و کمیت نظارت ها افزایش چشمگیری می یابد.
وی با بیان اینکه دستگاه های پارک بازی در صورت کسب نکردن مجوزهای استاندارد نمی توانند از خدمات بیمه ای استفاده کنند، افزود: به نظر می رسد هدف اصلی بهره برداران برای استانداردسازی بهره مندی از این خدمات است.
وی مجوزهای استاندارد صادر شده برای شهربازی های تبریز را یک ساله اعلام کرد و گفت: متاسفانه این موضوع موجب می شود بازرسان از عملکرد دستگاه ها در مدت تایید شده اطلاعی نداشته باشند و چه بسا در این مدت مشکلی فنی یا ساختاری در علمکرد دستگاه ها به وجود آید.
وی رسیدگی به شرایط استاندارد دستگاه های پارک بازی ها در بازه زمانی یک ساله را از وظایف گروه های نگهداری و تعمیرات شهربازی ها دانست و اظهار کرد: متاسفانه سیستم شهربازی ها در این زمینه عملکرد ضعیفی ارایه می کند.
وی ادامه داد: دستگاه های شهربازی ها هرچقدر که استاندارد باشند باز هم ممکن است در شرایط آب و هوایی متغییر و زیر بارش باران و برف دچار آسیب ها و مشکلات فنی جدی شوند.
این بازرس شهربازی ها ادامه داد: در این خصوص باید گروه های بازرسی و مدیر فنی شهربازی ها به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه شرایط آمادگی دستگاه ها را بررسی و آزمایش های فنی را انجام دهند تا مشکلات احتمالی در کمترین زمان ممکن شناسایی و رفع شود.
قهرمانی از اعمال بازرسی ها سه ماه و دوره ای برای نظارت بر شرایط استاندارد دستگاه های شهربازی خبر داد و گفت: هرچند این موضوع اقدامی مناسب برای بررسی مولفه های استاندارد دستگاه های پارک بازی به شمار می رود ولی بازرسی برخی دستگاه ها که نیاز به بازه زمانی طولانی دارد اغلب با مشکل مواجه می شود.
وی اضافه کرد: در این بین دستگاه هایی همچون ترن هوایی نیاز به بازرسی روزانه دارد ولی بهره برداران به دلیل ترس از متوقف شدن کار دستگاه، در مقابل بازرسی ها مقاومت می کنند و در عمل این فرایند در زمانی کمتر از سه ماه محقق نمی شود.
وی با بیان اینکه در عمل چیزی به عنوان شهربازی غیر استاندارد در تبریز وجود ندارد، گفت: با این وجود باید به طور مستمر شرایط استفاده و آمادگی فنی و مهندسی دستگاه ها توسط بازرسان بررسی شود.
وی با بیان اینکه در شهربازی ها در کنار هر دستگاه یک تابلو علایم در مقابل دید مردم نصب شده است که اغلب مورد بی مهری و بی توجهی استفاده کنندگان قرار می گیرد، افزود: باید این تابلوها به دقت مطالعه و موارد مطرح شده در آنها همچون شرایط سنی و استفاده از آنها اجرایی شود.
وی از راه اندازی سامانه اینترنتی پارک بازی ها خبر داد و گفت: کسانی که علاقمند به استفاده از دستگاه های شهربازی هستند می توانند از طریق این سامانه شرایط استاندارد هر دستگاه را مطالعه کنند.
مسوول استاندارد سازی مراکز تفریحی اداره کل استاندارد آذربایجان شرقی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه نزدیک به 50 شهربازی در استان فعالیت می کنند، گفت: اصلی ترین شهربازی تبریز و شاید شمالغرب کشور شهربازی ایل گلی است که بیش از 20 سال قدمت دارد و اغلب دستگاه های آن قدیمی است.
محمد باقرحنیفی با بیان اینکه شهربازی های استان به دلیل شرایط آب و هوایی و سرما حداکثر از نیمه آبان تعطیل می شوند، افزود: شهربازی ایل گلی به دلیل شرایط خاص و استقبال گسترده مردم دیرتر از دیگر شهربازی ها تعطیل می شود که این موضوع بر فرسودگی بیشتر دستگاه های آن می افزاید.
وی گفت: پارک ایل گلی تبریز به عنوان یکی از نمادهای این شهر شناخته می شود و باید برای نوسازی دستگاه های شهربازی این پارک فکر اساسی شود.
حنیفی با بیان اینکه حدود 20 شهربازی در شهرستان تبریز فعالیت می کنند، گفت: باید دستگاه هایی در شهربازی های آذربایجان شرقی و تبریز استفاده شود که سلامت شهروندان و آبروی شهر را تامین کند.
وی با بیان اینکه نامه جمع آوری چرخ و فلک بزرگ شهربازی ایل گلی به دلیل عمر بالا صادر شده است، افزود: در سه سال گذشته 14 دستگاه در شهربازی های استان به دلیل فرسودگی و ایرادات اساسی جمع آوری شده است.
حنیفی با بیان اینکه بهره برداران دستگاه های جدید شهربازی ها باید در تمام مراحل ساخت و بهره برداری شرایط و ضوابط استاندارد را رعایت کرده باشند، تاکید کرد: علاوه بر این باید تمام مراحل نصب دستگاه ها نیز زیر نظر بازرسان استاندارد صورت گیرد.
وی با بیان اینکه مسوولیت بازرسی از شهربازی ها بر عهده شرکت های مورد تایید سازمان ملی استاندارد است، افزود: در صورت مشاهده تخلفی در این حوزه، موضوع به مرکز ملی تایید صلاحیت سازمان استاندارد کشور گزارش می شود و در موارد خاص می توان با دستور مدیرکل مانع از فعالیت این شرکت ها شد.
حنیفی گفت: با توجه به اینکه تمام دستگاه های شهربازی کد بندی می شود، در صورت جابجایی نیز می توان سابقه و تاریخچه آن دستگاه را بررسی و در نصب های مجدد مشکلات پیشین آن را حل کرد.
مدیرکل استاندارد آذربایجان شرقی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، فرایند نصب دستگاه ها را بزرگترین مشکل در روند استاندارد سازی وسایل شهربازی ها عنوان کرد و گفت: نبود زیرساخت های مناسب و مکان یابی غیر اصولی می تواند استاندارد اولیه دستگاه ها را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
ساسان فرشی حق رو رعایت نشدن موارد استاندارد در وسایل بازی زمین های بازی شهر را از دیگر دغدغه های اداره کل استاندارد استان دانست و گفت: در خصوص شهربازی ها می توان با پلمپ کردن مانع از ادامه فعالیت آن دستگاه شد ولی درمورد زمین های بازی با توجه به شرایط خاص آنها و قرار گرفتن آنها در فضای آزاد، نمی توان برای مثال یک تاب یا سرسره را پلمپ کرد.
وی ادامه داد: در این زمینه مکاتباتی با شهرداری ها و نهادهای مرتبط برای اجرایی شدن موارد استاندارد زمین های بازی صورت گرفته است.
فرشی حق رو استفاده از کف پوش های مناسب در زمین های بازی و جانمایی مناسب دستگاه ها و وسایل بازی را اصلی ترین موارد مورد تاکید استاندارد عنوان کرد.
وی خواست اصلی استاندارد از کارکنان را عمل دقیق به قوانین و ساختارهای سازمان ملی استاندارد اعلام کرد.
فرشی حق رو با بیان اینکه نامه نگاری هایی برای جلوگیری از بیمه شدن دستگاه های غیر استاندارد شهربازی های استان صورت گرفته است، افزود: این موضوع می تواند رغبت بهره برداران برای استاندارد سازی دستگاه های شهربازی را افزایش دهد.
وی با تاکید بر اینکه در فرایند استانداردسازی تلاش می شود احتمال بروز خطرات تا حد امکان به صفر نزدیک شود، یادآوری کرد: هرچند دستورالعمل های استاندارد برگرفته از منابع بین المللی و رعایت آن الزامی است، ولی همیشه احتمال وقوع حادثه وجود دارد.
مدیرکل استاندارد استان با اشاره به نقش مسوولان دستگاه های شهربازی تاکید کرد: حساسیت بالا نسبت به عملکرد دستگاه ها می تواند از بروز بسیاری مشکلات و حوادث جلوگیری کند چراکه این دستگاه ها با وجود استاندارد بودن همچون خودروها می توانند دچار نقص فنی یا خطا در عملکرد شوند به همین منظور نیاز به بازرسی و نظارت روزانه و لحظه ای دارند.
فرشی حق رو اضافه کرد: خانواده ها نیز نباید اصراری برای استفاده کودکان خود خارج از محدوده سنی تعریف شده داشته باشند و جوانان و نوجوانان نیز از انجام برخی حرکات خطرآفرین در هنگام استفاده از این دستگاه ها به شدت خودداری کنند.
وی یادآوری کرد: به طور قطع اگر بهترین و استانداردترین خودرو جهان نیز به صورت غیر اصولی و خارج از ضوابط استاندارد استفاده شود، خطرآفرین خواهد بود.
فرشی حق رو فرهنگ سازی برای استفاده از وسایل استاندارد در پارک بازی ها و زمین های بازی را عامل مهم در جلوگیری از بروز مشکلات و سوانح عنوان کرد.
وی با اشاره به گستره فعالیت های اداره کل استاندارد در خصوص وسایل بازی، یادآوری کرد: استانداردسازی سرسره های آبی استخرها نیز جزو استانداردهای الزامی است و در این زمینه با اداره کل ورزش و جوانان مکاتباتی صورت می گیرد.
فرشی حق رو تاکید کرد: تمام ارگان هایی که قصد دارند در زمینه استخر و پارک آبی خدمات اضافی ارایه کنند ملزم به رعایت قوانین استاندارد و معرفی واحد خود به این اداره کل هستند.
وی همچنین با اشاره به فعالیت 800 مهدکودک در آذربایجان شرقی گفت: در بسیاری از این اماکن از وسایل بازی همچون تاب، الاکلنگ و سرسره استفاده می شود که شامل استانداردهای اجباری است و باید تاییدیه های استاندارد را کسب کرده باشد.
مدیرکل استاندارد آذربایجان شرقی با بیان اینکه کنترل تک تک این مهدکودک ها برای رعایت ضوابط استاندارد و جانمایی صحیح دستگاه ها کاری مشکل است، افزود: در این زمینه درخواست والدین برای مشاهده مجوزهای استاندارد وسایل بازی مهدکودک ها می تواند در فرایند استانداردسازی این وسایل نقش موثری ایفا کند.
وی اضافه کرد: این حق قانونی شهروندان است که هنگام استفاده از تجهیزات شهربازی ها یا مهد کودک ها از مدیریت مجموعه مجوز استاندارد دستگاه ها را بخواهند و در صورت فعالیت غیرقانونی، مراتب را به مسوولان این اداره کل اطلاع دهند.
به طور قطع در جهان فانتزی شهربازی ها، امنیت نخستین و مهمترین ضرورتی است که متاسفانه خواسته و ناخواسته در سال های اخیر مورد بی توجهی قرار گرفته است و بروز حوادث ناگوار سال های اخیر حاکی از این امر دارد.
به اعتقاد کارشناسان و مردم در شرایطی که در چند سال اخیر به طور متناوب خبرهای تلخی از بروز حوادث دلخراش در پارک بازی های نقاط مختلف کشور به گوش می رسد، نوسازی، رعایت مولفه های استاندارد و بازرسی های روزانه از دستگاه ها ضرورت جلب اعتماد و استقبال دوباره مردم از این اماکن تفریحی به شمار می رود که باید بیش از پیش در دستور کار نهادهای متولی و بهره برداران قرار گیرد.